Arts-based Research - Creatieve Onderzoeksmethoden

Papierberk

Intro

Lees meer over de bomen, het doel en opzet van de les- en studiematerialen.

Elk thema kreeg een andere boom als introbeeld. De bomen zijn van de hand van Saar De Buysere. Het thema 'Arts-based Research & Creatieve Onderzoeksmethoden' kreeg de papierberk als beeld. Dit domein is altijd in ontwikkeling: we nodigen u uit mee gestalte te geven aan onze website. U kan interessante artikelen, beelden, teksten doormailen naar info@disabilitystudies.nl. Zo kan het materiaal groeien, ontwikkelen, vertakken en reageren op de steeds wijzigende context.

Met de boom van Saar De Buysere ging cartoonist René Krewinkel aan de slag. In samenwerking met Desiree Meulemans maakten we kaarten van de cartoons. Omdat beelden soms meer zeggen dan duizend woorden: klik hier voor de cartoon. De cartoon maakt deel uit van de DSiN-cartoonserie `Mixed Forest'.
 
Binnen het thema Arts-Based Research & Creatieve Onderzoeksmethodieken gaan we - samen met experten - op zoek naar beeldmateriaal, artikels, prezi´s, powerpoints en websites die kunnen inspireren en verhelderen.

Niet alles is te vatten in woorden. 

Choreograaf Alain Platel:
Als alle (ortho)pedagogen wat meer artiest zouden kunnen zijn en alle artiesten hun pedagogische kant wat zouden voeden, zouden we dan niet sneller ergens anders en veel verder kunnen staan?”

In Arts-Based Research wordt er via beeld, geluid, dans, ... ook ruimte gemaakt voor hetgeen niet gezegd kan worden. Kunst en wetenschap ontmoeten elkaar. De complexiteit en de ambiguïteit wordt niet gewist, in tegendeel, verschillende stemmen en perspectieven kunnen tegelijk aan bod komen. 

Wat heeft Disability Studies met Arts-Based Research? Veel! Want Disability Studies wil stem geven aan ervaringsgerichte verhalen. Het menselijke, het subjectieve wordt op de voorgrond geplaatst als tegengewicht voor het medisch verklarend denken dat vaak dominant is in de zorgsector. Vanuit Arts-Based Research wordt er voor iedere persoon gezocht naar een particuliere manier om zijn verhaal te vertellen. Zo komen ook verhalen aan het licht die niet zouden opgenomen worden in traditioneel gestandaardiseerd onderzoek. (Bron: http://www.vzwwith.org/waar-zijn-de-sleutels/)

Betekenis, definities en citaten 'Arts-Based Research':

  • In Arts-Based Research gebruikt men verschillende kunstvormen om onderzoeksmateriaal uit te drukken en  te analyseren, interpreteren. Zowel de onderzoeker als de participant krijgt de macht, de vrijheid en de verantwoordelijkheid om buiten de traditionele wetenschappelijke onderzoeksmethodes op ontdekkingstocht te gaan en de grens op te zoeken tussen kunst en wetenschap. (Van Hove, G. (2008). Arts-Based Research: een meer dan noodzakelijke aanvulling voor de sociale wetenschappen. Momenten, (3). 24-33)
     
  • Gary Knowles and Andrea Cole (2008), Handbook of the Arts in Qualitative Research: "Arts-Based Research can be defined as the systematic use of the artistic process, the actual making of artistic expressions in all of the different forms of the arts, as a primary way of understanding and examining experience by both researchers and the people that they involve in their studies."
     
  • Leavy, P. (2009). Method meets Art: Arts-Based Research Practice. New York, NY: The Guilford Press: "Arts-Based Research (ABR) is an emerging set of methods that are extremely diverse, but united by their ambitions to blur the lines between “science” and “art.” These methods tap into the artistic process as a primary mode of inquiry, creating various forms of art as a way to collect data, conduct analysis, and/or represent social science research."
     
  • "I never made a painting as a work of art, it’s all research.” Pablo Picasso
     
  • Op 4 februari 2016 - http://disabilitystudies.nl/geslaagde-debatavond-over-disability - vroegen we aan kunstenaars Sven Walser en Odile Seitz om de avond "Who´s afraid of disability" te openen met theater en dans. Na afloop schreef Sven ons een brief waaruit we hier (na vertaling) een stukje citeren. Zonder dat het zijn bedoeling was, komt hij heel dicht bij - wat je mogelijks zou kunnen benoemen als - de kern van Arts-based Research: "Ik hoop dat jullie de "Who´s afraid of Disability"-voorstelling als een succes ervaren hebben. Op ons - Odile Seitz en mij - heeft de avond absoluut een grote indruk nagelaten. De sfeer en de inhoud van de discussie waren voor ons ontzettend inspirerend. Allen hebben met elkaar gedanst. De dans en de bewegingen die ontstonden waren bijzonder en ook merkwaardig. We waren - voor een korte tijdsspanne - in ons 'verschillend zijn' toch allemaal gelijk. Kunstenaars werken vaak in 'het etherische': daar waar men de dingen niet glashelder van elkaar onderscheiden kan, daar waar de dingen door elkaar vloeien. Het begrijpen wordt op een andere manier bereikt, via een andere weg dan de weg der discussie. Met dit korte schrijven wensen we te bedanken voor de samenwerking en de inspiratie, en tevens aan te raken dat wij in deze 'andere weg' nog veel mogelijkheden zien tot verdieping."  Sven Walser, acteur en producer, Berlijn, Februari 2016

Gedicht

study of horse leonardo da vinci

I CAVALLI DI LEONARDO

Al die schetsen die hij naliet –

eindeloze reeksen herhalingen: spierbundels, pezen,
knoken, gewrichten, die hele machinerie
van drijfriemen en hefbomen waarmee
een paard beweegt,

en uit duizenden haarfijne lijntjes haast onzichtbaar
zacht in het papier verdwijnende huid
van oorschelpen, oogleden, neusvleugels,
huid van de ziel –

hij moet hebben willen weten hoe een paard
wordt gemaakt, en hebben gezien
dat dat niet kon,

hoe het geheim van een paard zich uitbreidde
onder zijn potlood.

Maakte de prachtigste afbeeldingen, bekeek ze,
verwierp ze.

 

 

I CAVALLI DI LEONARDO

All those sketches he left behind –

endless series of repetitions: bunches of muscles, sinews,
knuckles, joints, the entire machinery
of driving-belts and levers with which
a horse moves,

and out of thousands of hair-thin little lines, the skin
almost invisibly gently disappearing into the paper
of ears and eyelids, nostrils,
skin of the soul –

he must have wanted to find out how a horse
is made and have realized
it can’t be done,

how the secret of a horse grew and grew
beneath his pencil.

Made the most splendid designs, studied them,
discarded them.

 

© 1985, Rutger Kopland
From: Voor het verdwijnt en daarna
Publisher: G.A. van Oorschot, Amsterdam, 1985
ISBN: 90 282 0593 4

 

Leren

Leren

Kennisplein Gehandicaptensector is een landelijk Nederlands digitaal podium waar professionelen in de ondersteuning van mensen met een beperking kennis en ervaring kunnen delen, met respect voor het bronmateriaal en met respect voor het eigenaarschap in het veld. De informatie is thematisch en op cliëntgroepen geordend. Je vindt er producten waar je direct mee aan de slag kan, maar ook verdiepingsliteratuur op thema en ook verhalen uit de praktijk, informatie over training, leerplekken en bijeenkomsten.

Presenteren

Lezen

Boeken

Artikelen

On lifestories & ethics: (zie ook geuploade bestanden onderaan)

  • Meininger, H. P. (2001). Autonomy and professional responsibility in care for persons with intellectual disabilities. Nursing Philosophy, 2(3), 240-250. doi: http://dx.doi.org/10.1046/j.1466-769X.2000.00065.x
  • Meininger, H. P. (2003). Werken met levensverhalen: Een narratief-ethische verkenning. [Work with lifestories: A narrative-ethical exploration]. Nederlands Tijdschrift voor de Zorg aanVerstandelijk Gehandicapten. [Dutch Journal on Support for People with Intellectual Disabilities], 29(2), 102-119.
  • Meininger, H. P. (2005). Narrative ethics in nursing for persons with intellectual disabilities. Nursing Philosophy, 6, 106-118. doi: http://dx.doi.org/10.1111/j.1466-769X.2005.00206.x

Kijken

YouTube

  • "When Sue Austin got a power chair 16 years ago, she felt a tremendous sense of freedom -- yet others looked at her as though she had lost something. In her art, she aims to convey the spirit of wonder she feels wheeling through the world. Includes thrilling footage of an underwater wheelchair that lets her explore ocean beds, drifting through schools of fish, floating free in 360 degrees. (Filmed at TEDxWomen.)"

    "Toen Sue Austin 16 jaar geleden een elektrische stoel kreeg, voelde ze een enorm gevoel van vrijheid - maar anderen keken haar aan alsof ze iets had verloren. In haar kunst wil ze de geest van verwondering overbrengen die ze voelt, cruisend door de wereld. Inclusief opwindend beeldmateriaal van een onderwaterrolstoel waarmee ze oceaanbedden kan verkennen, door scholen vissen drijvend, vrij kan bewegen in alle richtingen. (Gefilmd op TEDxWomen.) "

    Link naar film, met Nederlandse ondertiteling
     

  • Tekenlabo: onderzoeksmethodiek - Sofie Sergeant

 

Film en video (overige)

  • Loes Janssen
  • Tamino Parren
  • Heroes & Victims
  • De Code van Lode’ is een artistieke kortfilm gemaakt door Marieke Vandecasteele. Op een geheel eigen wijze toont ze een portret van het gezin waarin ze opgroeide. Dit portret toont in het bijzonder haar broer Lode, die op een unieke wijze zijn code diep van binnen bewaart. De DVD (met artistieke booklet op basis van het script) kan je bestellen door een mailtje te sturen naar info@vzwwith.org met vermelding ‘De code van Lode’.

Beeldmateriaal

  • 'Mixed Forest' is een project van Disability Studies in Nederland waarbij kunstenaars een kunstzinnige twist geven aan Disability Studies thema's. Tekenaar Saar De Buysere, Cartoonist René Krewinkel en Vormgever Desiree Meulemans werken samen met Sofie Sergeant en het team van DSiN aan de bomen en de gereletateerde cartoonreeks in opbouw.
     
  • Meria Bakker brengt het leven van Wouter Blom in beeld via zijn werk: het efficiënt en keurig gesorteerde hout in stapelbare kistjes. Het hout is op maat gezaagd voor de open haard, maar voor Meria betekenden de kistjes veel meer dan een systeem: zij zag er de schoonheid van in. Hier vind je een filmpje over dit project. 
     
  • Disability Murals: research using art for social change

Cartoons

Met de boom van Saar De Buysere ging cartoonist René Krewinkel aan de slag. In samenwerking met Desiree Meulemans maakten we kaarten van de cartoons. Omdat beelden soms meer zeggen dan duizend woorden: klik hier voor de cartoon. De cartoon maakt deel uit van de DSiN-cartoonserie `Mixed Forest'.

Horen

Voelen

Betekenis

Interpretaties, associaties en betekenissen die opdagen bij de papierberk (zie afbeelding en tekst bij intro):

  • De papierberk is een schilderachtige berk met een bijzonder mooie witte schors. Hij komt oorspronkelijk uit Noord-Amerika en dankt zijn naam aan het feit dat de oorspronkelijke bewoners de witte berkenbast gebruikten om hun aantekeningen op te maken. Vandaar dat de papierberk als symbool kan staan voor dit brede thema rond wetenschappelijk onderzoek, kunst en creativiteit. 
     
  • Choreograaf Alain Platel:
    “Als alle (ortho)pedagogen wat meer artiest zouden kunnen zijn en alle artiesten hun pedagogische kant wat zouden voeden, zouden we dan niet sneller ergens anders en veel verder kunnen staan?”

 

Doen

Spel en Actie

  • In levensverhaalinterviews probeert Els Messelis samen met de geinterviewden het verhaal over hun leven te construeren.Ze maken daarbij gebruik van het levensverhaalinterview van Dan McAdams (1993). Daarbij wordt stilgestaan bij de volgende items:

    *het leven als een boek

    *belangrijke scènes in het leven, zoals: hoogtepunten, dieptepunten en keerpunten

    *belangrijke personen en de toekomst

    *Stress en moeilijke perioden

    *algemene waarden en levensthema's

    Ook wordt gebruik gemaakt van de principes van de rizomatische benadering waarbij 'ruimtes' in het leven een kapitale rol spelen.

     

Technologie

Beelden ondertitelen de dialoog:

  • Sofie Sergeant, Patrick Verhaest en Saar Debuysere. (2015). Dingske: een beeldboek over dementie. Uitgeverij Garant.
  • Sofie Sergeant en Saar Debuysere. (2015). Nu en straks: Beeldboek, handboek en werkboek over palliatieve zorg, ziekte en doodgaan. Uitgeverij Garant.
  • Nu en straks (DVD). (2015). Een documentaire van Joke Nyssen naar aanleiding van het beeldboek. Uitgeverij Garant.
  • Sofie Sergeant en Saar Debuysere. (2015). Achter de rouw. Een pakket met acht puzzelstukken die de dialoog over rouw bij mensen met een verstandelijke beperking kunnen ondersteunen, en een begeleidende tekst (methodiek en achtergrondinformatie). Witsand uitgevers.
  • Ebb: een app die helpt bij (zelf)reflectie, bij dialoog. Je eigen portfolio, in eigen handen.

 

(Beeldvormings)campagnes

  • Team Disability Studies in Nederland & VU Medisch Centrum Amsterdam organiseerde het 3e Internationale Disability Studies Congres ‘The art of belonging’. De conferentie vond plaats van donderdag 30 november tot zaterdag 2 december 2017 in Amsterdam.
    De conferentie brengt onderzoekers, experts, ervaringsdeskundigen en studenten van over de hele wereld samen. Op het congres trachten we ieder te verwelkomen en te laten leren en floreren. We spreken niet over 'aanpassingen' op het congres, maar willen er een context creëen die rekening houdt met de diversiteit!
    Het congres zoomt in op ‘The Art of Belonging’: kunst en wetenschap ontmoeten elkaar in een plek waar iedereen ertoe doet en zich welkom voelt. De samenleving is een plek waar mensen ongeacht hun beperking worden erkend, en waarin hun eigenheid en hun talenten gezien en gewaardeerd worden. Dit staat in tegenstelling tot de ongelijkwaardigheid, exclusie en stigma die we wereldwijd waarnemen.
     
  • The OtherAbilities Festival
    SICK! Festival places art at the heart of positive health and health at the heart of outstanding art. Through creation, presentation and public conversation, we empower diverse communities to confront the physical, mental and social challenges that we face in our individual and collective lives.
     

  • SICK! Festival
    "SICK! Festival places art at the heart of positive health and health at the heart of outstanding art. Through creation, presentation and public conversation, we empower diverse communities to confront the physical, mental and social challenges that we face in our individual and collective lives."

Organiseren

Discussiëren

Onderzoeken

Onderzoek

Colofon

Contact

Het is voor ons een uitdaging om elke boom up to date te houden. Gelukkig worden we hiervoor bijgestaan door een team van betrokkenen bij elke boom. Het gaat om experts, mensen met  kennis en/of ervaringsdeskundigheid mbt het thema. Dankzij hen blijven we scherp en kunnen we blijvend aanvullen.

Als u tips heeft voor extra betrokkenen, ziet u zelf iets dat niet (meer) klopt of wilt u iets aanvullen: heel graag via info@disabilitystudies.nl.

We willen met onze les- en studiematerialen niet volledig zijn: dat is eenvoudigweg niet mogelijk. Soms moet je de brug bouwen terwijl je erover loopt en dat is wat we proberen doen. 

Betrokkenen

Geert Van Hove
Jan Boudewijn
Bert Janssen
Fiona Post
Stef Thienpont
Stefanie van Zal
Andrea van Beek
Marieke Vandecasteele